Overzicht van de algemene dekkingsmiddelen

In de programma’s worden baten en lasten opgenomen en toegelicht die een direct verband hebben met die programma’s. Binnen onze gemeente komen baten en lasten voor welke niet aan een programma zijn toe te rekenen. Conform het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) presenteren we deze in dit afzonderlijk Overzicht van de algemene dekkingsmiddelen. Dit betreft de volgende baten en lasten:

De volgende lokale heffingen worden verantwoord onder de algemene dekkingsmiddelen:

• onroerende zaakbelastingen
• forensenbelasting
• toeristenbelasting
• precariobelasting
  

Tot de algemene dekkingsmiddelen behoren niet de rioolheffing en de afvalstoffenheffing, omdat deze een vastgesteld bestedingsdoel hebben. Voor een toelichting op de lokale heffingen verwijzen we naar de gelijknamige paragraaf.

Eén tarief instellen voor precariobelasting en afschaffen hoogste categorie (amendement A11 kadernota)

Bij de kadernota heeft de raad een amendement aangenomen voor het instellen van één tarief voor precariobelasting en daarbij de hoogste categorie af te schaffen.  Op de lijst te honoreren prioriteiten zijn de financiële gevolgen van het één-op-één volgen van het amendement opgenomen. Namelijk een verlaging van de opbrengsten voor een bedrag van structureel €85.000. 

De ramingen in deze programmabegroting zijn gebaseerd op de uitkomsten van de meicirculaire 2021 (vastgesteld door de raad op 30 september 2021).

De ramingen van de algemene uitkering zijn in lopende prijzen.

Met ingang van 2022 worden de centrumgemeentemiddelen voor beschermd wonen overgeheveld naar individuele gemeenten. Hierdoor neemt de omvang van de algemene uitkering toe.

COVID-19
De accressen van 2020 en 2021 zijn bevroren. Punt van zorg is wat er met het accres gebeurt vanaf 2022. Bij de kredietcrisis ging het accres omlaag na de tijdelijke bevriezing. Onduidelijk is wat er na deze crisis met het accres gebeurt. Het is daarom niet mogelijk hierop in deze begroting te anticiperen.

Trap op trap af systematiek
Onzeker is of de 'trap op trap af systematiek' (ook wel normering genoemd) wordt voortgezet door een nieuw kabinet.  

Herijking gemeentefonds
In de meicirculaire 2022 worden de uitkomsten van de herijking van het gemeentefonds bekend gemaakt. De effecten hiervan gaan in met ingang van 2023. Het is nog onzeker wat deze omvangrijke herziening voor ons gaat betekenen. Op basis van de meest actuele informatie zijn wij voordeelgemeente. Verderop in deze begroting, in het hoofdstuk Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting, komen wij hierop terug.

Middelen Jeugdwet
Op basis van de uitspraak van de arbitragecommissie verwachten wij een structurele verhoging van het gemeentefonds. In 2022 wordt incidenteel € 1,8 miljoen toegevoegd. 
Een nieuw kabinet beslist over structurele compensatie, waarbij de uitspraak van de arbitragecommissie niet vrijblijvend is.  Vooruitlopend op de besluitvorming van het nieuwe kabinet staat de provincie toe structureel maximaal 75% van de € 1,8 miljoen als dekkingsmiddel aan te wenden. In de voorliggende begroting hebben we dit verwerkt. Verderop, in het hoofdstuk Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting, komen wij hierop terug.

Btw-compensatiefonds
Indien gemeenten collectief meer gaan investeren de komende jaren is extra voeding nodig voor het btw-compensatiefonds. Waar dit nu nog een positief risico is, kan dit omslaan in een negatief risico.

Houdbaarheid Financiële verhoudingswet
De wijze van verdelen houdt onvoldoende rekening met vergrijzing en krimp. Tevens gaan indexeringen sociaal domein door waar wij geconfronteerd worden met negatieve accressen.

Ons weerstandsvermogen is de voorgaande jaren afgenomen en de systematiek financiering gemeentefonds geeft onvoldoende prikkels middelen te reserveren.

Deze ontwikkelingen zijn een voedingsbodem voor een grondige herziening van de Financiële verhoudingswet. Wij volgen de ontwikkelingen op de voet. Mede in relatie tot mogelijke ontwikkelingen ten aanzien van het verruimen van het gemeentelijk belastinggebied.

Relatie hoogte gemeentefonds met opbrengsten heffingen
Er is een directe relatie tussen de WOZ-waarde van onroerende goederen op Schouwen- Duiveland en de hoogte van onze algemene uitkering. Tevens is er een relatie tussen de forensen-, toeristen- en precariobelasting en bijbehorende lasten en de hoogte van het gemeentefonds.

Via de herijking van het gemeentefonds gaat de mate van verrekening op deze onderdelen wijzigen. Indien u voornemens bent deze heffingen te verhogen, dient u rekening te houden met  een  toekomstige wijziging van het gemeentefonds.

De gemeente bezit aandelen in diverse naamloze vennootschappen, welke jaarlijks dividend uitkeren. De hoogte van deze dividendopbrengsten is afhankelijk van het bedrijfseconomische resultaat van de betreffende naamloze vennootschappen.

Op 30 september 2021 besluit de raad tot deelname als aandeelhouder aan de GBE Aqua. Het te verwachten dividend is in deze programmabegroting  toegevoegd aan de budgettaire ruimte. Via de lijst te honoreren prioriteiten stellen wij voor om dit dividend te gebruiken de ruimte in de reserve Strategische visie te vergroten voor toekomstige projecten in het kader van de Strategische visie.

Onder de algemene dekkingsmiddelen wordt de bespaarde rente geraamd. Dit is de rente die wordt gerekend over de eigen financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen). De bespaarde rente vormt een structurele inkomstenpost in de begroting.

Op het taakveld treasury budgetteren wij de rentelasten van de langlopende geldleningen en de rentebaten. Conform de vereisten van het BBV worden deze rentelasten toegerekend aan de betreffende taakvelden waar de investeringen voor plaatsvinden. Dit gebeurt via een rente-omslagpercentage en via directe rentetoerekening in het geval van projectfinanciering. Na deze doorbelasting resteert er nog een klein saldo op het taakveld treasury (3%).  Deze afwijking ontstaat omdat na de berekening van het rente-omslagpercentage nog mutaties plaatsvinden binnen de investeringskredieten. Wij verwijzen u hiervoor ook naar de paragraaf Financiering.

De ramingen in de programmabegroting zijn geïndexeerd met de bij de in de Kadernota 2022- 2025 vastgestelde indexeringspercentages. De indexering voor 2022 is in de programma’s verwerkt. Het vanaf 2023 hiervoor geraamde bedrag nemen wij centraal bij de algemene dekkingsmiddelen op.

Hieronder vallen onder andere:

• nog niet verdeeld bedrag voor inhuur van derden;
• lasten van heffing en invordering lokale heffingen;
• gereserveerde middelen voor cofinanciering InterBestuurlijk Programma (IBP);
• overige algemene baten en lasten.