Uiteenzetting van de financiële positie en de toelichting

Uiteenzetting van de financiële positie

Inleiding

Terug naar navigatie - Uiteenzetting van de financiële positie - Inleiding

In de 'Toelichting op de staat van baten en lasten' vermelden wij de meerjarig beschikbare budgettaire ruimte op basis van bestaand beleid en laten wij zien wat de invloed is van de  te honoreerde prioriteiten. In dit hoofdstuk maken wij voor u de gevolgen van de te gehonoreerde prioriteiten transparant. Daarmee geven wij inzicht in de financiële positie. 

Saldo budgettaire ruimte aangeboden programmabegroting

Terug naar navigatie - Uiteenzetting van de financiële positie - Saldo budgettaire ruimte aangeboden programmabegroting

Zoals is toegelicht in het onderdeel 'Toelichting op de staat van baten en lasten', is het saldo van de budgettaire ruimte in de aangeboden programmabegroting 2026-2029 als volgt:

Budgettaire ruimte 2026 2027 2028 2029
Budgettaire ruimte na bestaand beleid 3.419.504 1.424.469 -79.173 485.717
Te honoreren prioriteiten - kadernota -2.620.886 -3.064.918 -2.943.095 -2.960.885
Amendement Toekomst Sportpark van Zuijen, Burgh-Haamstede (rentelasten) -33.345 -31.729 -30.111
Aanvullende dekking te honoreren prioriteiten kadernota 45.543 45.543 45.543 45.543
Aanvullend te honoreren prioriteiten -121.147 -219.729 -218.083 -216.438
Budgettaire ruimte na nieuw beleid kadernota 723.014 -1.847.981 -3.226.537 -2.676.174

Voorstel te honoreren prioriteiten 2026-2029

Terug naar navigatie - Uiteenzetting van de financiële positie - Voorstel te honoreren prioriteiten 2026-2029

Bij het aanbieden van de Kadernota programmabegroting 2026-2029 brachten wij de 'uitbreidingsinvesteringen / nieuw beleid' al zo goed mogelijk in beeld. In het overzicht 'Te honoreren prioriteiten 2026–2029' geven wij u inzicht in welke prioriteiten in de programmabegroting 2026-2029 zijn opgenomen en u voorstellen vanuit uw budgetrecht te honoreren.

Conform de Kadernota zijn de onontkoombare en urgente uitbreidingsinvesteringen / nieuwe beleid opgenomen in de begroting voor de periode 2026–2029. Na het vaststellen van de kadernota is na heroverweging van de prioriteit een aantal onontkoombare  en urgente uitbreidingsinvesteringen / nieuw beleid toegevoegd. Deze zijn opgenomen in het overzicht 'Te honoreren prioriteiten 2026–2029'. Onderstaand de aansluiting tussen de te honoreren prioriteiten in de kadernota en het huidige overzicht 'Te honoreren prioriteiten 2026-2029'

2026 2027 2028 2029
Te honoreren prioriteiten
Te honoreren prioriteiten - kadernota 2.620.886 3.064.918 2.943.095 2.960.885
Amendement Toekomst Sportpark van Zuijen, Burgh-Haamstede (rentelasten) - 33.345 31.729 30.111
Aanvullende dekking te honoreren prioriteiten kadernota -45.543 -45.543 -45.543 -45.543
Aanpassing kapitaallasten na kadernota -10.306 -8.803 -9.280
Aanvullend te honoreren prioriteiten 121.147 219.729 218.083 216.438
Totaal te honoreren prioriteiten 2.696.490 3.262.143 3.138.561 3.152.611

Dekkingsvoorstellen 2026-2029

Terug naar navigatie - Uiteenzetting van de financiële positie - Dekkingsvoorstellen 2026-2029

Hoewel het begrotingssaldo in 2026 structureel positief is, blijft er meerjarig sprake van een tekort. 

In de kadernota zijn de volgende dekkingsmogelijkheden benoemd.
- Vrijval stelpost algemene uitkering € 850.000 voor 2026 (reservering ten behoeve van uitkomsten onderzoek Overige Eigen Middelen);
- Incidentele uitbreidingsinvesteringen te dekken uit algemene reserve;
- Mogelijkheid inzetten van ZEH dividend voor maximaal 75% onder geldende voorwaarden

In het vierde kwartaal van dit jaar wordt aan de Raad een plan van aanpak gepresenteerd voor de verbetering van de planning- en controlcyclus. Dit plan omvat onder andere de resultaten van het onderzoek naar autonome en wettelijke taken, een aanpak voor realistisch begroten, en een herziening van de opzet en omvang van de p&C-documenten.

In afwachting van de resultaten van dit onderzoek zijn op dit moment geen dekkingsmiddelen ingezet voor het meerjarig tekort.

De stand en het verloop van de reserves en voorzieningen

Terug naar navigatie - Uiteenzetting van de financiële positie - De stand en het verloop van de reserves en voorzieningen

Voor de financiële positie is ook de stand en het verloop van de reserves en voorzieningen van belang. Voor het inzicht hierin verwijzen wij u naar de betreffende overzichten. Gezien de voorstellen ter dekking van de te honoreren prioriteiten en negatieve en positieve begrotingssaldi, gaan wij hier specifiek in op de gevolgen daarvan op de reserve uitvoering Strategische visie en de algemene reserve. Ook voegen we een overzicht toe van de algemene reserve Zuidhoek, omdat we het begrote negatieve exploitatieresultaat van de Zuidhoek deels dekken uit de algemene reserve Zuidhoek. En daarnaast laten we het verloop zien van de reserve dekking afschrijvingslasten, omdat we bedragen overhevelen van de reserve Uitvoering  Strategische visie naar de reserve dekking afschrijvingslasten.

Reserve Uitvoering Strategische visie

In onderstaande tabel vindt u het verloop van de reserve Uitvoering Strategische visie:

Jaarlijks worden de structurele dividendgelden van ZEH en GBE Aqua toegevoegd aan de Strategische Visie.

In 2026 hevelen we € 1.234.699 over naar de reserve dekking afschrijvingslasten ter dekking van de afschrijvingslasten van de investering Sportpark Van Zuijen Burgh-Haamstede. In 2029 hevelen we € 1.646.950 over naar de reserve dekking afschrijvingslaten ter dekking van de afschrijvingslasten van de investering Herinrichting openbare ruimte, dorpsvisie Oosterland.  Zie de toelichting verderop onder het kopje "Reserve dekking afschrijvingslasten".

Reserve Uitvoering Strategische visie (x € 1.000) 2026 2027 2028 2029
Stand reserve 1-1 21.672 27.339 32.345 36.203
Living Lab -35
Dividend GBE Aqua 235 235 235 235
Dividend Stedin 6 6 6 6
Dividend ZEH 6.838 6.056 3.906 3.907
Dekking kapitaallasten pumptrack Renesse -30 -29 -28 -28
Dekking kapitaallasten speelkooi Renesse -12 -12 -11 -11
Verduurzaming en esthetische opwaardering sporthal Oosterland -900
Tijdelijke huisvesting Oosterburcht en Kibeo -100 -350 -250 -100
Subtotaal 28.574 32.345 36.203 40.212
Overheveling naar de reserve dekking afschrijvingslasten
Sportpak Van Zuijen, Burgh-Haamstede, Amendement A1 bij Kadernota 2026-2029 (nieuw beleid) -1.235
Herinrichting openbare ruimte, Dorpsvisie Oosterland (nieuw beleid) -1.647
Stand reserve 31-12 27.339 32.345 36.203 38.565

Bij de vaststelling van de begroting 2012-2015 heeft uw raad besloten binnen de algemene reserve een bedrag van € 12 miljoen te oormerken voor de uitvoering van de strategische visie. Het geoormerkte bedrag stelt ons in staat (tot 2040) te investeren in projecten en activiteiten die bijdragen aan het behalen van de doelen en die niet met ‘regulier’ geld (volledig) bekostigd kunnen worden.

Voor de aanwending van deze eenmalige middelen is besloten de volgende criteria te hanteren:

1.     Projecten of activiteiten waarvoor we het geld aanwenden, moeten bijdragen aan het behalen van doelen uit de strategische visie.
2.     De middelen zijn vooral bedoeld om knelpunten te helpen oplossen of onderzoeksvragen uit te voeren.
3.     De projecten of activiteiten zijn opgenomen in het uitvoeringsprogramma voor de periode waarbinnen we de uitgaven doen.
4.     Alvorens we een beroep doen op de gelden is afgewogen of er regulier geld beschikbaar is in de begroting.
5.     Daarnaast is onderzocht of externe bronnen, zoals subsidies, bij kunnen dragen aan bekostiging van het project of de activiteit.
6.     Bij het beschikbaar stellen van de middelen handelen we conform de regels van de Financiële Verordening.
7.     De uitgaven van de gelden zijn zichtbaar binnen de programmabegroting en programmaverantwoording, zodat de raad in staat is zijn controlerende taak uit te voeren.

Algemene reserve

In onderstaande tabel vindt u het verloop van de Algemene reserve:

Algemene reserve (x € 1.000) 2026 2027 2028 2029
Stand reserve 1-1 25.109 21.699 21.054 20.766
Mutaties bestaand beleid -3.360 -595 -238 -182
Constructieve veiligheid civiele kunstwerken -50 -50 -50
Stand reserve 31-12 21.699 21.054 20.766 20.584

Algemene reserve Zuidhoek

In onderstaande tabel vindt u het verloop van de Algemene reserve Zuidhoek:

De meerjarenbegroting 2026-2029 laat een structureel negatief exploitatieresultaat zien. De begrote tekorten kunnen we deels dekken uit de algemene reserve Zuidhoek. 50% van het begrote negatieve exploitatieresultaat dekken we uit de algemene reserve Zuidhoek en voor 50% gaan we uit van een taakstelling. Dit zorgt er wel voor dat deze terugloopt van € 968.000 begin 2026 naar € 0 op 31 december 2029. Dit zit u ook terug in het overzicht verloop van de reserves verderop in de programmabegroting. Het overige tekort wat we niet kunnen dekken uit de algemene reserve Zuidhoek dekken we uit de stelpost uitvoering Participatiewet sociale infrastructuur welke in de huidige begroting is opgenomen.

Algemene reserve Zuidhoek (x € 1.000) 2026 2027 2028 2029
Stand reserve 1-1 968 661 404 117
Mobiliteitsverband -95
Dekking begroot negatief exploitatieresultaat de Zuidhoek (50%) -212 -257 -287 -365
Dekking via Stelpost uitvoering Participatiewet sociale infrastructuur 248
Stand reserve 31-12 661 404 117 -

Reserve dekking afschrijvingslasten 

In onderstaande tabel vindt u het verloop van de reserve dekking afschrijvingslasten.

Het doel van deze reserve is het dekken van de afschrijvingslasten van diverse investeringen. 

In de raadsvergadering van 3 juli 2025 stemde u in met het amendement Toekomst Sportpark van Zuijen, Burgh-Haamstede deze als onontkoombaar uitbreidingsinvestering / nieuw beleid ter integrale afweging te verwerken in de Programmabegroting 2026-2029.  Hierin staat dat de totale afschrijvingslast van deze investering van € 1.234.699 wordt gedekt uit de reserve Uitvoering Strategische visie. Dit via een overheveling naar de reserve dekking afschrijvingslasten. De structurele onttrekking vindt plaats uit de reserve dekking afschrijvingslasten.

De afschrijvingslast van de herinrichting van de openbare ruimte (Dorpsvisie Oosterland) wordt ook gedekt uit de reserve Uitvoering Strategische visie. Dit gebeurt ook via een overheveling naar de reserve dekking afschrijvingslasten, waarbij de structurele onttrekking uit deze reserve plaatsvindt. 

In het verloopoverzicht van de reserve Uitvoering Strategische visie ziet u de onttrekking uit deze reserve. In onderstaand verloopoverzicht ziet u de toevoeging aan de reserve dekking afschrijvingslasten.

Dekking afschrijvingslasten (x € 1.000) 2026 2027 2028 2029
Stand reserve 1-1 6.088 6.979 7.075 6.618
Mutaties bestaand beleid -344 156 -397 -396
Sportpak Van Zuijen, Burgh-Haamstede (Amendement A1 bij Kadernota 2026-2029) 1.235 -60 -60 -60
Herinrichting openbare ruimte (Dorpsvisie Oosterland) 1.647
Stand reserve 31-12 6.979 7.075 6.618 7.809

Te honoreren prioriteiten 2026-2029

Te honoreren prioriteiten

Terug naar navigatie - Te honoreren prioriteiten 2026-2029 - Te honoreren prioriteiten

In het overzicht Te honoreren prioriteiten 2026–2029 zijn de beleidsvoornemens en uitbreidingsinvesteringen opgenomen die wij de raad voorstellen te honoreren.

Investering Budgettair beslag 2e W-vraag
Onontkoombaar 2026 2027 2028 2029
1.4 Arbeidsmarkt in balans
Administratief ondersteuner Klantmanagers 71.500 71.500 - - Toelichting prioriteiten
2.3 Leefbare kernen met betrokken inwoners
Participatie stads- en dorpsvisies 12.500 12.500 12.500 12.500 Toelichting prioriteiten
2.4 Goed en betaalbaar aanbod zorg en welzijn
SMWO 549.903 822.903 865.841 865.841 2.4.6.5
Jeugdconsulent 90.750 - - - 2.4.1.1
Uitbreiding Zorgloket 48.450 48.450 - - Toelichting prioriteiten
Herstelcentra Ammekare 233.000 233.000 233.000 233.000 2.4.2.10
Regiobudget tbv Herstelcentra Ammekare -38.000 -38.000 - - 2.4.2.10
3.1 Schouwen-Duiveland vakantie-eiland
Restauratie Rijksmonument De Beuze, Zierikzee 180.000 - 10.440 10.292 10.144 3.1.3.11
Subdidie tbv restauratie Rijksmonument De Beuze, Zierikzee -90.000 - -5.220 -5.146 -5.072 3.1.3.11
Instandhoudingskosten 8 rijksmonumentale kerktorens 85.617 85.617 85.617 85.617 3.1.3.11
Subsidieregeling Instandhouding Monumenten bij het rijk (2026-2031) -17.717 -17.717 -17.717 -17.717 3.1.3.11
Restauratie carillon Zuidhavenpoort 220.000 - - 12.760 12.760 3.1.3.11
Subsidie tbv restauratie carilon Zuidhavenpoort -110.000 - - -6.380 -6.380 3.1.3.11
4. Bestuur en burgerzaken
Capaciteit team Burgerzaken 75.000 75.000 75.000 75.000 Toelichting prioriteiten
Dekking uit legesbijdrage -75.000 -75.000 -75.000 -75.000 Toelichting prioriteiten
Overhead
Adviseur Fysieke Beveiliging 58.721 58.721 58.721 58.721 Toelichting prioriteiten
Dakrenovatie 1.250.000 - 65.000 64.156 63.313 Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen
Totaal Onontkoombaar 1.450.000 1.094.724 1.347.194 1.313.644 1.312.727
Investering Budgettair beslag 2e W-vraag
Belangrijk en al gestart urgent 2026 2027 2028 2029
1.4 Arbeidsmarkt in balans
Expat Center Zeeland 28.000 28.000 28.000 28.000 Toelichting prioriteiten
2.1 Goed en realistisch voorzieningenniveau
Exploitatiesubsidie Huis van Burgh (sportcentrum) 50.000 50.000 50.000 50.000 Toelichting prioriteiten
Robotmaaiers voor onderhoud sportvelden. 313.800 18.368 58.221 57.373 56.526 Toelichting prioriteiten
Tijdelijke voorzetting naschools activiteitenprogramma BLOEI! 100.000 175.000 - - 2.4.4.9
Bijdrage uit project Koopkracht -100.000 -175.000 - - 2.4.4.9
Parkeren Scheldestraat 278.322 - 18.648 18.347 18.047 2.1.1.20
Citybox (voetbalkooi Borrendamme) 135.700 - 17.234 16.868 16.501 2.1.1.20
Subsidies 43.726 43.726 43.726 43.726 Toelichting prioriteiten
Dekking subsidies uit bestaande budgetten -23.520 -23.520 -23.520 -23.520 Toelichting prioriteiten
Amendement Toekomst Sportpark van Zuijen, Burgh-Haamstede 1.235.000 - 93.226 91.610 89.992 2.1.1.19
Reserve dekking afschrijvingslasten - -59.881 -59.881 -59.881 2.1.1.19
2.2 Wonen naar wens
Formatie Beheersing Aziatische Hoornaar 14.300 14.300 14.300 14.300 Toelichting prioriteiten
Aanschaf en invoering scanauto 120.500 40.000 67.354 66.703 66.052 Toelichting prioriteiten
Beheersing Aziatische Hoornaar 59.000 59.000 59.000 59.000 Toelichting prioriteiten
Onderzoeksbudget trillingshinder 18.000 18.000 18.000 18.000 Toelichting prioriteiten
Woonbrief voor raad en inwoners 10.000 10.000 10.000 10.000 Toelichting prioriteiten
Ondergrondse GFT containers met toegangscontrole 150.000 4.800 19.750 19.420 19.090 Toelichting prioriteiten
Egalisatievoorziening vuilverwerking -4.800 -19.750 -19.420 -19.090 Toelichting prioriteiten
Uitvoering klimaatagenda Schouwen-Duiveland 45.000 45.000 45.000 - 2.2.3.10
Subsidies 10.000 10.000 10.000 10.000 Toelichting prioriteiten
2.3 Leefbare kernen met betrokken inwoners
Subsidies 15.000 15.000 15.000 15.000 Toelichting prioriteiten
2.4 Goed en betaalbaar aanbod zorg en welzijn
Behoud buurtsportcoaches en cultuurcoach 190.572 190.572 190.572 190.572 2.4.3.10
Gebruikersondersteuner team Participatie 53.295 53.295 53.295 53.295 Toelichting prioriteiten
Procesregisseur Wmo 100.500 100.500 100.500 100.500 2.4.2.10
Welzijn op Recept 2026 172.224 - - - 2.4.5.1
Dekking uit project Koopkracht -172.224 - - - 2.4.5.1
Subsidies 52.616 47.616 47.616 47.616 Toelichting prioriteiten
Dekking subsidies uit bestaande budgetten -9.676 -4.676 -4.676 -4.676 Toelichting prioriteiten
3.1 Schouwen-Duiveland vakantie-eiland
Beheer en onderhoudskosten samenwerkingsverband Grevelingen 63.750 127.500 191.250 255.000 Toelichting prioriteiten
Financiële vertaling cultuurvisie 9.470 169.470 169.470 169.470 3.1.3.14
Joodse begraafplaats 1.500 1.500 1.500 1.500 3.1.3.17
Kerkenvisie fase 2 vervolgacties 13.500 13.500 13.500 13.500 3.1.3.18
3.4 Evenementen en activiteiten aan het water
Onderzoeksbudget project Voorzieningen strand 47.000 - - - Toelichting prioriteiten
4. Bestuur en burgerzaken
Gebruikersondersteuner burgerzaken en begraafplaatsadministratie 48.450 48.450 48.450 48.450 Toelichting prioriteiten
Dekking uit meeropbrengsten leges -45.543 -45.543 -45.543 -45.543 Toelichting prioriteiten
Overhead
Doorontwikkeling organisatie 150.000 150.000 - - Paragraaf Bedrijfsvoering
Communicatieadviseur bedrijfsvoering 34.162 34.162 34.162 34.162 Toelichting prioriteiten
Projectleider 114.000 114.000 114.000 114.000 Paragraaf Bedrijfsvoering
Social media adviseur 78.295 78.295 78.295 78.295 Toelichting prioriteiten
Uitbreiding formatie financien Senior financieel adviseur 100.500 100.500 100.500 100.500 Paragraaf Bedrijfsvoering
Uitbreiding formatie senior inkoper 100.500 100.500 100.500 100.500 Paragraaf Bedrijfsvoering
Van tijdelijke naar vaste formatie proces analisten Zaaksysteem 161.000 161.000 161.000 161.000 Paragraaf Bedrijfsvoering
Herijkijking subsidiebeleid inhuur 10.000 10.000 10.000 10.000 Toelichting prioriteiten
Paragraaf 10 Stads- en dorpsvisies
Herinrichting openbare ruimte (Dorpsvisie Oosterland) 5.000.000 - 33.500 133.460 231.800 P10.8.1
Dekking uit Masterplannen stads- en dorpsvisies - -33.500 -133.460 -231.800 P10.8.1
Totaal Belangrijk en al gestart urgent 7.233.322 1.601.765 1.914.949 1.824.917 1.839.884
Totaal te honoreren prioriteiten 8.683.322 2.696.489 3.262.143 3.138.561 3.152.611

Toelichting overige prioriteiten

Terug naar navigatie - Te honoreren prioriteiten 2026-2029 - Toelichting overige prioriteiten

In bovenstaande tabellen is in de laatste kolom aangegeven waar in de begroting de toelichting van de betreffende prioriteit te vinden is. Voor de prioriteiten waar elders in de begroting geen toelichting is opgenomen volgt deze hieronder:

Administratief ondersteuner Klantmanagers 
Door voor een periode van 2 jaar een administratieve ondersteuner in te zetten bij de klantmanagers, ontstaat er ruimte bij de klantmanagers om hun vakmanschap te vergroten. Dit is nodig voor de steeds complexer wordende doelgroep.  
 
Participatie stads- en dorpsvisies
In de afgelopen jaren hadden we de beschikking over een specifiek budget voor het huren van dorpshuizen, maken van flyers en nieuwsbrieven en andere aan de participatie gerelateerde werkzaamheden in het kader van de stads- en dorpsvisies. Aangezien we de komende jaren nog steeds aan de slag zijn met stads- en dorpsvisies is een structureel budget hiervoor noodzakelijk.

Tijdelijke formatie-uitbreiding zorgloket
Het zorgloket kampt met hoge werkdruk en wordt daarnaast steeds vaker ingezet voor verkorte aanvraag trajecten om de consulenten (jeugd en Wmo) te ontlasten en de wachtlijst terug te brengen. We nemen hiervoor tijdelijk voor 2 jaar extra formatie op.

Capaciteit team Burgerzaken 
We nemen een flexibele schil van 1 formatieplaats op om de bezetting van de balie Burgerzaken tijdens de reisdocumenten piek die nog loopt van 2024 tot 2029 te kunnen garanderen. We kunnen deze flexibele schil dekken uit de extra inkomsten uit leges.

Adviseur fysieke beveiliging 
Agressief gedrag en dreigingen van buitenaf komen helaas steeds vaker voor. Een goede beveiliging van de gemeentelijke gebouwen is belangrijk voor de bescherming van het welzijn van medewerkers, partners en bezoekers. Daarnaast maakt fysieke beveiliging onderdeel uit van de verplichtingen vanuit de BIO. Om te kunnen voldoen aan deze verplichtingen formatie-uitbreiding van een Adviseur Fysieke beveiliging voor 24 uur noodzakelijk.

Expat Center Zeeland 
Het Expat Center Zeeland (ECZ, inmiddels genoemd Zeeland International Center) is een Zeeuwse voorziening die in 2023 is gestart en zich kortweg richt op het bieden van informatie en advies aan en over internationale kenniswerkers, studenten en arbeidsmigranten. Het ECZ wordt gefinancierd door Provincie Zeeland en de Zeeuwse gemeenten. Fysieke loketten zijn in de regio gevestigd in Goes en Terneuzen. De dienstverlening bestaat kortweg uit: informatievoorziening wet- en regelgeving, rechten & plichten, advisering met betrekking tot huisvesting, samenwerking met netwerk van private en maatschappelijke partners. Het belang van de voorziening voor de Zeeuwse arbeidsmarkt en economie is inmiddels duidelijk en voor borging is structurele financiering vanuit de gezamenlijke Zeeuwse gemeenten en provincie vereist. 

Exploitatiesubsidie sportcentrum Huis van Burgh 
Voorgesteld wordt met Resort Haamstede Beheer B.V. een nieuwe overeenkomst op te stellen voor de jaren 2025 t/m 2028. Dit voor het behoud van een volwaardige en veilige locatie voor bewegingsonderwijs voor de drie scholen in de Westhoek. Hiermee blijft Huis van Burgh beschikbaar voor sport, bewegingsonderwijs en maatschappelijke activiteiten tegen een maatschappelijke en aanvaardbare prijs voor alle sportverenigingen, inwoners, scholen (en recreanten) uit de gemeente Schouwen-Duiveland.

Robotmaaiers vooronderhoud sportvelden
Het onderhoud van sportvelden heeft directe invloed op de speelkwaliteit en veiligheid van onze sporters. Traditioneel wordt dit onderhoud uitgevoerd met behulp van conventionele maaimachines, welke afhankelijk zijn van arbeidsintensieve processen en weersomstandigheden. Met de technologische vooruitgang in robotica biedt zich echter een kans aan om dit proces te automatiseren. De overstap naar robotmaaiers voor het onderhoud van onze sportvelden draagt bij aan het verduurzamen van het maaibeheer van sportvelden, het verhogen van de efficiëntie, de borging dat we jaar rond een goeie grasmat neer kunnen leggen, en tegelijkertijd de veiligheid te verbeteren. 

Subsidies
In de lijst te honoreren prioriteiten zijn verscheidende aanvragen van organisaties gehonoreerd. Het gaat in totaal om 9 organisaties verdeeld over verschillende sub-programma’s (2.1, 2.2, 2.3 en 2.4) waarbij sprake is van structurele verhogingen en één tijdelijke. Het gaat hierbij om verhogingen vanwege verschillende redenen. Zo gaat het om verhogingen vanwege nieuwe activiteiten en verlenging en/of uitbreiding van bestaande activiteiten.

Herijking Subsidiebeleid: inhuur extern juridische advies
Gelet op het specialistisch karakter van subsidiebeleid en de permanente procesverbetering binnen het subsidieproces en het subsidieloket, hebben wij een structureel budget nodig voor inhuur van extern juridisch advies.

(Formatie) beheersing Aziatische hoornaar
Door de beheersing van de Aziatische hoornaar nu goed ter hand te nemen, kunnen we de Aziatische hoornaar zover elimineren. Dit opdat in ieder geval verdere verspreiding wordt voorkomen, de populatie afneemt en de bestrijdingskosten terug lopen. We doen dit  in nauw overleg met de imkervereniging.

Onderzoek trillingshinder
In toenemende mate ontvangen wij klachten van inwoners over trillingsshinder als gevolg van verkeer in de kernen binnen onze gemeente. Deze klachten vragen extra kosten voor het onderzoeken ervan.

Aanschaf en invoering scanauto
Vanuit efficiëntie en op termijn mogelijk kostenbesparing willen wij het toezicht op het betaald parkeren en vergunningparkeren gaan uitvoeren met een scanauto. 

Woonbrief voor raad en inwoners
Twee keer per jaar zullen wij een woonbrief aan de raad zenden waarin we de laatste ontwikkelingen en cijfers delen rondom wonen. Vanuit deze brief wordt een infografic voor inwoners gemaakt (extern) en deze laten wij plaatsen in de wereldregio.

Ondergrondse GFT containers met toegangscontrole
Bij een 20 tal appartementencomplexen is er geen voorziening om GFT afval apart aan te bieden. Via semi ondergrondse GFT containers kunnen wij deze service wel aan de bewoners aanbieden.

Gebruikersondersteuner team participatie
Het takenpakket van de huidige gebruikersondersteuner is te groot waardoor geen inzet kan worden gepleegd op de noodzakelijk ondersteuning van het team Participatie. De structurele uitbreiding is noodzakelijk om de huidige inleen constructie te beëindigend en deze functie structureel in de afdeling te beleggen. Inzet is tevens noodzakelijk voor de verdere implementatie en ontwikkeling van Suite4Sociale Regie Participatie waardoor invulling gegeven kan worden aan het integraal werken vanuit de verschillende wetgevingen Sociaal domein (Doorontwikkeling Toegang/Lokale Teams). 

Beheer- en onderhoudskosten samenwerkingsverband Grevelingen
Het lukt Staatsbosbeheer niet om de beheer en onderhoudskosten voor de Grevelingen de komende jaren te betalen. Als gemeenten gaan we hier via een ingroeiregeling aan bijdragen.

Onderzoeksbudget project voorzieningen strand
Vanuit het in december 2024 vastgestelde strandbeleid zijn wij gestart met het uitwerken van de projectplanning. In 2026 staan hiervoor onderzoeken gepland voor Stikstof en Flora en Fauna.

Gebruikersondersteuner burgerzaken en begraafplaatsadministratie
Inzet van gebruikersondersteuning is nodig voor het verder ontwikkelen en implementeren van digitale dienstverlening bij burgerzaken en het optimaliseren van de
begraafplaatsadministratie. In eerste instantie kiezen we voor een incidentele investering voor 4 jaar waarna we evalueren wat verder noodzakelijk is.

Communicatieadviseur bedrijfsvoering
De tijdelijke formatie voor communicatieadvies voor projecten en beleid op het gebied van onze bedrijfsvoering loopt af in 2025. In de afgelopen periode is gebleken dat de vraag naar communicatieadvies vanuit de teams en projectleiders binnen bedrijfsvoering structureel en substantieel is. Denk aan onderwerpen als privacy en informatieveiligheid, de Wet open overheid (Woo), ontwikkelingen rondom AI en ChatGPT, vervanging van het financiële systeem (AFAS), facilitair (herinrichting van de centrale hal), bredere communicatievraagstukken bij ICT en Financiën. Deze projecten en vraagstukken hebben ieder voor zich een grote impact op de organisatie en vragen om zorgvuldige communicatie richting medewerkers, het bestuur en externe stakeholders.

Social media adviseur
De communicatieadviseur social media vervult een sleutelrol in het vertalen van signalen van buiten naar binnen en het uitdragen van het juiste beeld van onze organisatie. Goede social media vraagt niet alleen om creatie van content, maar ook om het actief ophalen van input binnen de organisatie, het onderhouden van een netwerk met collega’s en aanwezigheid bij overleggen en projectontwikkelingen. Met  onze social media strategie willen we meer verdieping, meer storytelling, meer video en meer campagnegerichte communicatie. Effectieve inzet van social media vraagt om specifieke expertise, creativiteit in contentontwikkeling, dagelijkse beschikbaarheid en snelle respons op actuele ontwikkelingen. 

Extern juridisch advies uitvoering subsidiebeleid
Gelet op het specialistisch karakter van subsidiebeleid en de permanente procesverbetering binnen het subsidieproces en het subsidieloket, hebben wij behoefte aan een structureel budget voor inhuur van extern juridisch advies.

Overzicht verloop van de reserves

Terug naar navigatie - Overzicht verloop van de reserves - Overzicht
Reserve (x € 1.000) Saldo 1-1-2026 Mutaties 2026 Saldo 31-12-2026 Mutaties 2027 Saldo 31-12-2027 Mutaties 2028 Saldo 31-12-2028 Mutaties 2029 Saldo 31-12-2029
Algemene reserve 25.109 -3.409 21.699 -645 21.054 -289 20.766 -182 20.584
Uitvoering Strategische visie 21.672 5.667 27.339 5.006 32.345 3.858 36.203 2.362 38.565
Algemene reserve Zuidhoek 968 -308 661 -257 404 -287 117 -117 -
Subtotaal algemene reserves 47.749 1.950 49.699 4.104 53.803 3.283 57.086 2.063 59.149
Algemene reserve Ontwikkelingsbedrijf 4.192 -134 4.058 -54 4.004 -474 3.529 -511 3.018
Bovenwijkse voorzieningen 315 59 374 34 407 34 441 34 474
Egalisatie algemene uitkering 1.489 - 1.489 - 1.489 - 1.489 - 1.489
Dekking afschrijvingslasten 6.088 891 6.979 96 7.075 -457 6.618 1.191 7.809
Bestemmingsreserve Regiovisie 0 - 0 - 0 - 0 - 0
Kabels en leidingen 743 - 743 - 743 - 743 - 743
Woonwagenlocaties 275 - 275 - 275 - 275 - 275
Transitiefonds 3.471 - 3.471 - 3.471 - 3.471 - 3.471
Investeringssubsidies Zuidhoek 1.553 -119 1.434 -119 1.315 -119 1.195 -119 1.076
Calamiteiten Zuidhoek 400 - 400 - 400 - 400 - 400
Re-integratie Zuidhoek 98 - 98 - 98 - 98 - 98
Arbeidsgerelateerde kosten Zuidhoek 370 - 370 - 370 - 370 - 370
Boventallige arbeidsplaatsen Zuidhoek 22 - 22 - 22 - 22 - 22
Woonconcepten 11.998 - 11.998 - 11.998 - 11.998 - 11.998
GBE Aqua 12.798 - 12.798 - 12.798 - 12.798 - 12.798
Subtotaal bestemmingsreserves 43.812 696 44.508 -44 44.464 -1.017 43.447 594 44.041
Onbestemd resultaat (cumulatief) - 723 723 -1.848 -1.125 -3.227 -4.352 -2.676 -7.028
Totaal eigen vermogen 91.561 3.369 94.930 2.212 97.142 -961 96.181 -19 96.162

Overzicht verloop van de voorzieningen

Terug naar navigatie - Overzicht verloop van de voorzieningen - Overzicht Voorzieningen x € 1.000
Voorziening (x € 1.000) Saldo 1-1-2026 Mutaties 2026 Saldo 31-12-2026 Mutaties 2027 Saldo 31-12-2027 Mutaties 2028 Saldo 31-12-2028 Mutaties 2029 Saldo 31-12-2029
Pensioen voormalige wethouders 2.561 -70 2.491 -70 2.421 -70 2.352 -70 2.282
Wachtgeld wethouders 135 -81 54 -54 0 - 0 - 0
Achterstallig onderhoud objecten openbare ruimte - - - - - - - - -
Achterstallig onderhoud wegen - - - - - - - - -
Risico precariobelasting kabels en leidingen 4.362 - 4.362 - 4.362 - 4.362 - 4.362
Verlofsparen 252 - 252 - 252 - 252 - 252
Frictiekosten 61 - 61 - 61 - 61 - 61
Natuurcompensatie - - - - - - - - -
Totaal voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's 7.372 -151 7.221 -124 7.097 -70 7.028 -70 6.958
Onderhoud gemeentelijke gebouwen 909 -428 481 -167 313 -167 146 -146 0
Onderhoud gebouwen reiniging 388 -2 386 17 403 17 420 -4 416
Onderhoud Zuidhoek 174 21 195 21 216 -80 136 - 136
Baggerbeheersplan 1.969 -21 1.947 -21 1.926 -21 1.905 -21 1.883
Speelruimte 127 -12 115 -12 103 -12 90 -12 78
Riool groot onderhoud 4.361 -249 4.112 -250 3.862 -152 3.710 -29 3.681
Ruimen begraafplaatsen 461 69 530 69 599 69 668 69 736
Totaal voorzieningen ter egalisatie van kosten 8.389 -622 7.766 -344 7.422 -347 7.075 -144 6.932
Riool vervangingsinvesteringen 8.907 182 9.089 247 9.336 1.042 10.378 1.006 11.383
Totaal voorzieningen voor bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen, waarvoor een heffing wordt geheven 8.907 182 9.089 247 9.336 1.042 10.378 1.006 11.383
Vuilverwerking 691 -168 523 -64 459 -52 407 -1 406
Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) 5.048 -850 4.198 -1.670 2.528 -717 1.811 -729 1.081
Ruimtelijke ontwikkelingen 13 - 13 - 13 - 13 - 13
Totaal voorzieningen voor middelen van derden waarvan de bestemming gebonden is 5.752 -1.018 4.734 -1.734 3.000 -769 2.231 -731 1.500
Totaal voorzieningen 30.419 -1.609 28.810 -1.955 26.855 -144 26.711 61 26.773
Overige voorzieningen (x € 1.000) Saldo 1-1-2026 Mutaties 2026 Saldo 31-12-2026 Mutaties 2027 Saldo 31-12-2027 Mutaties 2028 Saldo 31-12-2028 Mutaties 2029 Saldo 31-12-2029
Dubieuze debiteuren 229 - 229 - 229 - 229 - 229
Dubieuze debiteuren WWL 361 40 401 40 441 40 481 40 521
Bouwgrondexploitatie 2.109 - 2.109 -590 1.519 - 1.519 - 1.519
Totaal overige voorzieningen (in mindering gebracht onder de vlottende activa) 2.699 40 2.739 -550 2.189 40 2.229 40 2.269

Geprognosticeerde meerjarige balans 2026-2029

Terug naar navigatie - Geprognosticeerde meerjarige balans 2026-2029 - Geprognosticeerde meerjarige balans 2022 - 2025
Bedragen in x € 1.000
ACTIVA Beginbalans 2026 Eindbalans 2026 Eindbalans 2027 Eindbalans 2028 Eindbalans 2029 PASSIVA Beginbalans 2026 Eindbalans 2026 Eindbalans 2027 Eindbalans 2028 Eindbalans 2029
VASTE ACTIVA VASTE PASSIVA
Eigen vermogen
Immateriële vaste activa 2.307 2.277 3.296 3.224 3.152 Algemene reserves 47.749 49.699 53.803 57.086 59.149
Materiële vaste activa 179.748 199.951 220.527 223.692 218.251 Bestemmingsreserves 43.812 44.508 44.464 43.447 44.041
Financiële vaste activa: Kapitaalverstrekkingen 13.678 14.142 14.142 14.142 14.142 Onbestemd resultaat (cumulatief) - 723 -1.125 -4.352 -7.028
Financiële vaste activa: Leningen 9.225 9.218 9.211 9.204 9.197 Totaal eigen vermogen 91.561 94.930 97.142 96.181 96.162
Financiële vaste activa:Uiteenzettingen > 1 jaar - - - - -
Vreemd vermogen
Voorzieningen 30.419 28.810 26.855 26.711 26.773
Vaste schulden > 1 jaar 85.722 102.575 122.988 127.762 122.161
Totaal vreemd vermogen 116.141 131.385 149.843 154.473 148.934
Totaal vaste activa 204.958 225.588 247.176 250.262 244.742 Totaal vaste passiva 207.702 226.315 246.985 250.654 245.096
VLOTTENDE ACTIVA VLOTTENDE PASSIVA
Voorraden: Grond- en hulpstoffen & Onderhanden werk 3.050 3.147 3.944 3.613 3.613 Netto-vlottende schulden < 1 jaar 11.793 11.656 11.885 11.778 11.773
Voorraden: Gereed product en handelsgoederen & vooruitbetalingen 819 819 819 819 819 Overlopende passiva 16.693 16.153 17.054 16.634 16.615
Uitzettingen < 1 jaar 17.756 15.234 14.891 15.027 15.051
Liquide middelen 500 500 500 500 500
Overlopende activa 9.105 8.836 8.595 8.845 8.759
Totaal vlottende activa 31.230 28.536 28.749 28.804 28.742 Totaal vlottende passiva 28.486 27.809 28.939 28.412 28.388
Totaal activa 236.188 254.124 275.925 279.066 273.484 Totaal passiva 236.188 254.124 275.924 279.066 273.484

Omschrijving (toelichting)

Hierboven vindt u de geprognotiseerde meerjarige balans 2026-2029. 

Toelichting op de belangrijkste mutaties:

  • De beginbalans 2026 wordt bepaald door de mutaties in de begroting 2025 te muteren op de vastgestelde jaarstukken 2024.
  • De  (im)materiële vaste activa stijgen met de door uw raad vastgestelde investeringen minus de afschrijvingslasten.
  • De financiële vaste activa (kapitaalverstrekkingen) stijgen met stortingen in het Stimuleringsfonds volkshuisvesting en in het Transitiefonds Zeeland.
  • De financiële vaste activa (leningen) dalen met ontvangen aflossingen op verstrekte leningen.
  • De voorraden muteren met de door uw raad vastgestelde investeringen in bouwgrondexploitaties en een correctie op de voorziening hierop.
  • De  algemene reserve en bestemmingsreserves muteren met de door uw raad vastgestelde reservemutaties.
  • Het onbestemde resultaat betreft het geraamde resultaat volgens de staat van baten en lasten. Dit resultaat cumuleert en geeft u een bestemming bij het vaststellen van de programmabegroting 2026-2029 en bij het vaststellen van de jaarstukken 2026 en verder.
  • De mutaties op de voorzieningen betreffen de door uw raad vastgestelde mutaties op de voorzieningen.
  • De stand van de vaste schulden > 1 jaar wordt bepaald door de verwachte mutatie in de liquide middelen en het schatkistbankieren. Door onze forse investeringsbegroting geven we meer geld uit dan  er binnen komt uit de exploitatie (zie onderdeel EMU-saldo verderop in de programmabegroting). Het gevolg hiervan is dat ons saldo schatkistbankieren daalt en vanaf 2026 de vaste schulden > 1 jaar toenemen. In de berekening zijn ook de mutaties van 2025 meegenomen die zijn verwerkt in de beginbalans 2026. We gaan ervan uit dat alle investeringen van 2025 tot en met 2029 worden uitgevoerd zoals ze in de begroting zijn opgenomen. Mogelijke wijzigingen in het jaar 2025 die bij de financiële rapportage worden verwerkt zijn hier nog niet in meegenomen, omdat uw raad deze in december vaststelt. Voor meer details verwijzen wij u naar de paragraaf financiering, onderdeel 4.4, waar onder het kopje "liquiditeitspositie" nadere informatie is opgenomen.

EMU-saldo

EMU-saldo

Terug naar navigatie - EMU-saldo - EMU-saldo

In het BBV (artikel 20) is de verplichting opgenomen dat gemeenten het EMU-saldo verstrekken over het voorafgaande begrotingsjaar, het actuele jaar en het volgende jaar (x € 1.000):

Omschrijving Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027
1 Exploitatiesaldo voor toevoeging aan c.q. onttrekking aan reserves -5.201 3.370 2.212
2 Mutaties (im-) materiële activa -35.233 -20.172 -21.596
3 Mutaties voorzieningen -5.480 -1.609 -1.955
4 Mutaties voorraden -1.136 -96 -797
5 Boekwinst bij verkoop effecten en (im-)materiële vaste activa
Berekend EMU-saldo -47.050 -18.507 -22.136

Het EMU-saldo (Economische en Monetaire Unie) is het saldo van inkomsten en uitgaven met derden van de overheid op transactiebasis in een bepaalde periode. Eenvoudig gezegd geeft het EMU-saldo aan of er in een bepaald jaar met reële transacties meer geld uitgegeven is dan er in dat jaar is binnengekomen of dat er netto geld overgehouden is. Het EMU-saldo is daarmee een indicatie voor de ontwikkeling van de liquiditeits- en financiële positie (eigen vermogen en schulden) van de gemeente. Het EMU-saldo heeft een vergelijkbare functie als het kasstroomoverzicht in het bedrijfsleven.

Het EMU-saldo kan gezien worden als een extra financieel kengetal naast de andere vijf verplichte financiële kengetallen, zoals de solvabiliteit en de (netto) schuldquote. Een structureel negatief EMU-saldo is reden tot zorg; dit geeft aan dat we jaar-op-jaar meer geld uitgeven dan we ontvangen.  

Het saldo voor 2026 komt uit op € 18,5 miljoen negatief, wat in EMU-termen betekent dat de uitgaven € 18,5 miljoen hoger zijn dan de inkomsten. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de hoge investeringen in (im)materiële vaste activa. Dit saldo aan investeringen is fors hoger dan het saldo uit exploitatie. Hierbij gaan wij ervanuit dat alle investeringen worden uitgevoerd zoals ze in de begroting zijn opgenomen.